Kan dolaşımının sağlanması için bir basınç gereklidir. Bu basıncın normalden fazla olmasına hipertansiyon denir. Hipertansiyon için kullanılan diğer bir isim ise, YÜKSEK TANSİYON’dur. Kan basıncı ölçülürken 2 kan basıncı değerine bakılır.
Büyük tansiyon (sistolik kan basıncı)
Küçük tansiyon (diyastolik kan basıncı)
Kalbin kasılması sırasında ölçülen kan basıncı, büyük tansiyon, kalbin gevşemesi esnasında ölçülen kan basıncı ise küçük tansiyondur. Hem büyük tansiyon hem de küçük tansiyonun normalden fazla olması HİPERTANSİYON’dur. Hipertansiyon tanısı için büyük ve küçük tansiyondan birisinin normalden yüksek olması yeterlidir. Gerek büyük tansiyon gerekse de küçük tansiyonun normalden yüksek olması önemlidir. Bu konu unutulmamalıdır. Bazı hastalar küçük tansiyondaki yüksekliği önemsememektedir; bu çok yanlıştır.
Hipertansiyonun Önemi
Hipertansiyon çok yaygın bir hastalıktır. Hipertansiyon, kalıcı sakatlık ve ölüm nedeni olan toplumsal bir sorundur. Hastaların azımsanmayacak bir kısmının kan basıncı yüksekliğinin farkında olmaması, hipertansiyonun önemini artırmaktadır. Hipertansiyon, değişik böbrek, kalp, damar hastalıklarına, felçlere ve görme kaybına yol açabilir. Tuz tüketiminin fazla olduğu toplumlarda, kan basıncı yüksekliğine daha sık rastlanır. Amerika Birleşik Devletleri’nde, hipertansif hasta sayısı, yaklaşık 50 milyondur. Türkiye’de, 1993 yılında yapılan bir çalışmada, 4023 adet kan basıncı ölçümü yapılmıştır. Bu çalışmada, diyastolik kan basıncı, hastaların % 36’ sında 85 mm Hg ve sistolik kan basıncı hastaların % 20’sinde 145 mm Hg’dan daha yüksek bulunmuştur. 70 yaşın üzerinde, hipertansiyon sıklığı % 30’lara çıkabilir. Özet olarak; toplumdaki 5-6 erişkinden birinde, kan basıncı yüksekliği vardır.
"Tansiyon ya da kan basıncı, kalbin kanı pompalarken damarların cidarında oluşturduğu basınçtır. Bu basıncın normal değerlerin üzerinde olması durumu ise Hipertansiyon olarak tanımlanır."
______________________________________________________________
Kan basıncı sistolik(Büyük tansiyon) yada kalbin kanı pompalarken oluşturduğu basınç ve diastolik(Küçük tansiyon) yada kalbin kan pompalamasına ara verdiği dönemdeki basınç olarak iki farklı değerden oluşur. Normal kan basıncı iki farklı değerden oluşur. Yüksek tansiyon tanısı aşağıdaki değerlere göre konur:
Büyük tansiyon (sistolik kan basıncı)
Küçük tansiyon (diyastolik kan basıncı)
Kalbin kasılması sırasında ölçülen kan basıncı, büyük tansiyon, kalbin gevşemesi esnasında ölçülen kan basıncı ise küçük tansiyondur. Hem büyük tansiyon hem de küçük tansiyonun normalden fazla olması HİPERTANSİYON’dur. Hipertansiyon tanısı için büyük ve küçük tansiyondan birisinin normalden yüksek olması yeterlidir. Gerek büyük tansiyon gerekse de küçük tansiyonun normalden yüksek olması önemlidir. Bu konu unutulmamalıdır. Bazı hastalar küçük tansiyondaki yüksekliği önemsememektedir; bu çok yanlıştır.
Hipertansiyonun Önemi
Hipertansiyon çok yaygın bir hastalıktır. Hipertansiyon, kalıcı sakatlık ve ölüm nedeni olan toplumsal bir sorundur. Hastaların azımsanmayacak bir kısmının kan basıncı yüksekliğinin farkında olmaması, hipertansiyonun önemini artırmaktadır. Hipertansiyon, değişik böbrek, kalp, damar hastalıklarına, felçlere ve görme kaybına yol açabilir. Tuz tüketiminin fazla olduğu toplumlarda, kan basıncı yüksekliğine daha sık rastlanır. Amerika Birleşik Devletleri’nde, hipertansif hasta sayısı, yaklaşık 50 milyondur. Türkiye’de, 1993 yılında yapılan bir çalışmada, 4023 adet kan basıncı ölçümü yapılmıştır. Bu çalışmada, diyastolik kan basıncı, hastaların % 36’ sında 85 mm Hg ve sistolik kan basıncı hastaların % 20’sinde 145 mm Hg’dan daha yüksek bulunmuştur. 70 yaşın üzerinde, hipertansiyon sıklığı % 30’lara çıkabilir. Özet olarak; toplumdaki 5-6 erişkinden birinde, kan basıncı yüksekliği vardır.
"Tansiyon ya da kan basıncı, kalbin kanı pompalarken damarların cidarında oluşturduğu basınçtır. Bu basıncın normal değerlerin üzerinde olması durumu ise Hipertansiyon olarak tanımlanır."
______________________________________________________________
Kan basıncı sistolik(Büyük tansiyon) yada kalbin kanı pompalarken oluşturduğu basınç ve diastolik(Küçük tansiyon) yada kalbin kan pompalamasına ara verdiği dönemdeki basınç olarak iki farklı değerden oluşur. Normal kan basıncı iki farklı değerden oluşur. Yüksek tansiyon tanısı aşağıdaki değerlere göre konur:
| Kategori | Büyük (mm Hg) | Küçük (mm Hg) |
| Normal | < 130 | < 85 |
| Yüksek-Normal | 130-139 | 85-89 |
| Hafif | 140-159 | 90-99 |
| Orta | 160-179 | 100-109 |
| Ciddi | 180-209 | 110-119 |
| Çok Ciddi | >210 | >120 |
_______________________________________
Hipertansiyon sık rastlanan bir hastalık mıdır?
_______________________________________
Toplumun % 20’sinde hipertansiyon vardır. 55 yaş üstünde ise bu oran %50’dir. Bu nedenle toplumun her yaş kesiminden bireyler yılda en az bir kez tansiyon kontrolü yaptırmalıdır.
_______________________________________
Hipertansiyonun sebebi nedir?
_______________________________________
Hipertansiyonun tek bir nedeni yoktur. Oulşum mekanizmasına göre iki tür hipertansiyon vardır;
_______________________________________
1. Birincil(Esansiyel) Hipertansiyon
_______________________________________
Hipertansiyon vakalarının %90’ı nedeni bilinmediğinden Birincil(Esansiyel) Hipertansiyon olarak adlandırılır. Bilinen kesin bir nedeni yoktur.
_______________________________________
2. İkincil Hipertansiyon
_______________________________________
-Böbrek hastalığı(böbrek doku ve damarlarında bozukluk)
-Böbreküstü bezlerinin çeşitli hastalıkları
-Bazı ilaçlar(doğum kontrol hapları; kortizon, soğuk algınlığı ilaçları v.s)
-Gebelik
-Beyin tümörü veya kafa içi basıncın artması
-Alkol kullanımı gibi çeşitli nedenlere bağlı olabilir
_______________________________________
Hipertansiyonun belirtileri nelerdir?
_______________________________________
Hipertansiyon çoğu zaman belirti vermez. Bu nedenle dikkatli olmak ve aralıklı ölçüm yaptırmak gerekir. Zaman zaman özellikle ense kökünde zonklayıcı tarzda baş ağrısı, bulantı-kusma, burun kanaması, uyuşukluk, yorgunluk, endişe, kulak çınlaması, bulanık görme veya gözlerde kararma ve fazla idrar çıkarma gibi belirtiler gözlenebilir.
_______________________________________
Hipertansiyonun vücuda zararları nelerdir?
_______________________________________
-Ateroskleroz(Damar sertliği)
-Beyin kanaması ve felç
-Kalp krizi ve yetmezliği
-Gözlerde görme kaybı
-Böbrek hasarı gibi hastalıklar kişinin yaşam kalitesini bozar ve ömrünü kısaltır.
Bu nedenle hipertansiyon önemle tedavisi gereken bir hastalıktır.
_______________________________________
Hipertansiyonun vücuda zararları nelerdir?
_______________________________________
-Ateroskleroz(Damar sertliği)
-Beyin kanaması ve felç
-Kalp krizi ve yetmezliği
-Gözlerde görme kaybı
-Böbrek hasarı gibi hastalıklar kişinin yaşam kalitesini bozar ve ömrünü kısaltır.
Bu nedenle hipertansiyon önemle tedavisi gereken bir hastalıktır.
_______________________________________
Kimler hipertansiyon riski altındadır.?
_______________________________________
Aslında herkes risk altındadır. Ancak daha fazla risk altında olanlar;
-Menopoz dönemindeki kadınlar
-Ailesinde hipertansiyon olanlar
-Yaşlılar
-Stres altında olanlar
-Sigara içenler
-Diyabet(şeker hastalığı) olanlar
-Şişmanlar
-Alkol kullananlar
-Gebelik
-Yanlış beslenme ve tuzlu diyetle beslenenler
_______________________________________
Hipertansiyon tedavi edilebilir mi?
_______________________________________
Hipertansiyon tedavi edilebilir. Ancak tedavisi ömür boyu sürer. Tedavide kullanılan tüm ilaçlar kan basıncını normale çevirir fakat tedavi kesilirse kan basıncı tekrar yükselir. Bu nedenle tedaviye ara verilmemeli ve yılda en az bir kez doktora kontrole gidilmelidir. Ayrıca düzenli beslenme, az tuz kullanımı, aşırı alkol ve kahve kullanılmaması düzenli egzersiz ve sigara içilmemesi de tedavinin bir parçası olarak kabul edilmektedir.
http://www.saglikdanis.com/
